Ūl Bū Saʿīd hanedanı Umman hanedanı

Ūl Bū Saʿīd hanedanı, aynı zamanda Umman'ın Müslüman hanedanı Al Busaidi'yi güneydoğu Arabistan'da (yaklaşık 1749'dan günümüze) ve Doğu Afrika'da Zanzibar'ı (yaklaşık 1749–1964) heceledi.

Umman: Umman yönetiminin restorasyonu

1749'da, bugün hala Umman'ı yöneten ūl Bū Saʿīd hanedanının kurulması. Torununun yönetimi altında Saʿīd

Pers Yaʿrubidleri altında 1740'larda Ṣuḥār, Umman valisi olan Aḥmad ibn Saʿīd, Yaʿrubidleri yaklaşık 1749'a kadar yerinden edip, Umman ve Zanzibar, Pemba ve Kilwa'yı Doğu Afrika'daki imamı haline getirmeyi başardı. Seyyid veya daha sonra sultan olarak bilinen halefleri, 18. yüzyılın sonlarında mülklerini Basra Körfezi'ndeki Bahreyn'i ve Bandar-e ʿAbbās, Hormuz ve Qeshm'i (hepsi İran'da) içerecek şekilde genişletti. 1798'de militan Wahhābīlerin (Orta Arabistan'da köktendinci bir İslam mezhebi) tehdidi, Sulṭān ibn Aḥmad'ın (hükümdarlık 1792-1804) Doğu Hindistan Şirketi ile Muscat'ta (Maska) bir İngiliz varlığını garanti altına alacak bir anlaşma yapmasına neden oldu. Hindistan'a giden ticaret yolunda önemli bir liman olan Bū Saʿīdī başkenti.

Sa ibd ibn Sulṭān (1806-56 hükümdarlığı) döneminde, ūl Bū Saʿīd ailesi etkisinin zirvesine ulaştı. Saʿīd, Birleşik Devletler (1833) ve Fransa (1844) ile anlaşmalar kurdu, Büyük Britanya ile ilişkilerini güçlendirdi ve Doğu Afrika Arap ve Svahili kolonilerini Mogadişu'dan (Muqdisho), Cape Delgado'ya, onun himayesinin altına yerleştirdi. Saltanatın dengesi, hala Wahhābī saldırıları ve dağlardaki aşiret huzursuzluğu nedeniyle tehdit altındaydı, ancak İngilizlerin yardımıyla Saʿīd onları kontrol altında tuttu. 1854'te bu tür destek için şükran duyduğunda, Seyyid Büyük Britanya'ya Khuriyā Muriyā Adaları verdi.

Saʿīd'ın 1856'da ölümü üzerine, ūl Bū Saʿīdī hakimiyetleri Saʿīd'ın iki oğlu arasında İngilizler tarafından bölündü: Umman Thuwaynī'in egemenliğine girdi (1856-66), Zanzibar Mājid'e gitti (hüküm sürdü 1856-70). Zanzibar'da ūl Bū Saʿīd ailesi, İngiliz himayesinde (1890-1963) bile iktidarda kaldı, ancak 1964'te Zanzibar Tanzanya'ya dahil edildiğinde devrildi.

Umman'da, 1901'de āsā ibn Ṣāliḥ tarafından düzenlenen bir muhalefet hareketi, ūl Bū Saʿīd ailesini İmam āsā ibn Ṣāliḥ arasında Al-Sib Antlaşması olarak bilinen bir anlaşma imzalanıncaya kadar tehdit etti. Sultan Taymūr ibn Fayṣal (1913-32 hükümdarlığı) sayesinde Sultan Taymūr kıyı bölgelerine, İmam interiorsā iç mekana hükmetmiştir. Muhalefet, kabilelerin bağımsız bir prenslik kurulmasına yardım etmek için Suudi Arabistan'a başvurduklarında 1954'te tekrar başladı, ancak Sultan Sa ibd ibn Taymūr (hükümdarlık 1932-70) isyanı İngiliz yardımı ile bırakmayı başardı.

1960'ların ortalarında güney Dhofar bölgesinde Marksist liderliğindeki bir isyan patlak verdi; bu ve diğer endişeler sonunda Sultan Saʿīd'un oğlu Qaboos bin Said'in görevini devretmesine neden oldu (Qābūs ibn Saʿīd; 1970-2020 döneminde hüküm sürdü). Qaboos, Umman'ın altyapısını, sosyal programlarını ve hükümet bürokrasisini modernleştirmek için ilk programlara başladı. Saltanat, dış yatırımı teşvik eden, İngiliz ve Amerikan çıkarlarıyla bağlarını koruyan ve ılımlı Arap güçleriyle hizalanan bir dış politika kabul etti.

Qaboos, 2020'de sorunsuz bir şekilde öldü, ancak ölümünden sonra açılan bir mektupta, halefi Haitham bin Tariq (hükümdarlık 2020-), kuzeni Taymūr aracılığıyla seçti. Haitham'ın, Qaboos'un kabinesinde hem diplomatik bir kapasitede hem de ulusal kalkınma planlamasında önemli bir rol üstlenerek Qaboos'un politikalarını sürdürmesi bekleniyordu.