Gürcistan

Bağımsızlık

Aynı zamanda, özellikle Güney Osetya ve Abhazya'da ayrılıkçı hareketler ülkenin çeşitli bölgelerinde patladı. 1992'de Abhazya, 1925 anayasasını eski haline getirdi ve uluslararası toplumun tanımayı reddettiği bağımsızlığı ilan etti. 1993'ün sonlarında Gürcistan, eski Sovyet cumhuriyetlerinin gevşek bir konfederasyonu olan Bağımsız Devletler Topluluğu'na (BDT) katıldı; 1994 yılında Abhazya ile ateşkesin ardından, şiddet devam etmekle birlikte BDT barış güçleri bölgeye yerleştirildi. Gürcistan daha sonra Avrupa Birliği ile bir ortaklık anlaşması imzaladı, Avrupa Konseyi ve Dünya Ticaret Örgütü'ne katıldı ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne ortak oldu.

1995 yılında güçlü bir başkan oluşturan yeni bir anayasa çıkarıldı ve Kasım ayında Shevardnadze oyların yüzde 75'i ile bu göreve seçildi ve partisi Gürcistan Vatandaş Birliği (CUG) parlamentonun 107'sini kazandı 231 koltuk. Dört yıl sonra yapılan yasama seçimlerinde CUG salt çoğunluğu kazandı ve 2000 yılında Shevardnadze yüzde 80 oyla başkan seçildi. Yaygın yolsuzluğu kınadığına ve partisinin yaygın seçim sahtekarlığına karıştığına dair suçlamalar Shevardnadze yönetimini perçinledi.

Gül Devrimi

2003'te Birleşik Ulusal Hareket (UNM) başkanı eski adalet bakanı Mikheil Saakashvili, Shevardnadze'yi iktidardan uzaklaştıran barışçıl bir ayaklanmaya öncülük etti. Saakaşvili ertesi yıl cumhurbaşkanı seçildi ve hemen yolsuzluğa karşı bir kampanya başlattı, ekonomiyi istikrara kavuşturmaya çalıştı ve ülkeyi etnik çekişmeye karşı korumaya çalıştı.

İnsan hakları ihlallerine ve artan bir otoriterlik duygusuna bağlı olarak, Cumhurbaşkanı Saakaşvili'nin yönetimi, gevşek bir şekilde örülmüşse, muhalefetin büyümesiyle kısa süre içinde karşı karşıya kaldı. Gazeteciler ve uluslararası gözlemciler, ülkenin yasalarla korunmasına rağmen, konuşma özgürlüğü uygulamalarının dolaylı baskı taktikleri tarafından etkilenmeye yatkın olduğunu ve Saakashvili'nin greftle mücadelesinin yolsuzluk uygulamalarının yönetim arasında devam etmesine izin verildiği için eleştirildiğini belirtti. ortakları. Savunma yetkilileri arasında kaydettiği sahtekarlık ve yolsuzluk konusunda son derece kritik olan, yönetimin bir rakibi olan Iraklı Okruashvili ve bir zamanlar savunma bakanı oldu. Görev süresi boyunca Okruashvili, greft gözlemini silahlı kuvvetler yetkilileri arasında o kadar yaygın hale getirmişti ki, ordunun kendisi zayıf bir düzen durumuna düşmüştü. 2007'de bir muhalefet partisi olan Birleşik Gürcistan Hareketi'ni kurdu ve bağımsız bir televizyon kanalı olan Imedi TV'de Başkan Saakaşvili'ye karşı bir dizi doğrudan suçlamada bulundu.

İfadeler büyük ölçüde dağınık bir muhalefet için bir toplanma noktası olmasına rağmen, Okruashvili'nin kendi gasp suçlamalarını tutuklamasıyla sonuçlandı. Televizyondaki görünüşü birkaç gün sonra, kendisine yöneltilen suçlamalardan suçlu bulunduğu ve daha önceki suçlamalarını geri çektiği, büyük ölçüde Saakaşvili'nin zorlamanın sonucu olma muhalefeti arasında başkaları tarafından tutuldu; kefaletle serbest bırakılmasının ardından ülkeyi terk ettiği koşullar belirsizdi.

Bu olaylar, Saakaşvili'ye ve bir zamanlar popüler hükümetine karşı bir dizi eleştirinin sonuçlanmasına katkıda bulundu, muhalefet aktivistlerine daha önce Saakaşvili'yi iktidara getirenler kadar büyük olduğu düşünülen muazzam gösteriler düzenleme fırsatı sağladı - Saakashvili protestoları başlangıçta birkaç gün süren sessizlikle karşılasa da, gösterilerin dağıtılmasında yakında zorla önlemler alınacak ve potansiyel bir darbenin engellendiği açıklandı. Saakaşvili'nin hem yerel hem de yurt dışında eleştirilen 15 günlük olağanüstü hal ilanını hemen Ocak ayında erken seçim çağrısı izledi. Acil durum kuralı başladıktan bir hafta sonra resmen kaldırılmış olsa da, Imedi TV havadan uzak kaldı; devam etmekte olan gösteriler, yayınlanmaya geri dönülmesi çağrısında bulundu ve sonunda yaklaşık bir ay sonra gerçekleşti. Kasım 2007'nin sonlarında Saakaşvili, erken seçimlere hazırlanırken yasaların gerektirdiği şekilde cumhurbaşkanı olarak istifa etti.

Ocak 2008'de Saakaşvili yeniden seçildi ve ikinci oylamadan vazgeçmek için gereken çoğunluğa dar bir şekilde ulaştı. Muhalefet grupları süreci kusurlu olarak eleştirdiyse de, seçim sadece izole usul ihlalleri ve sahtekarlık olaylarına dikkat çeken uluslararası gözlemciler tarafından büyük ölçüde özgür ve adil görülüyordu.

Güney Osetya'da çatışma

Bu arada, Gürcistan toprak birliğine ve etnik çekişmenin azaltılmasına öncelik veren Saakaşvili'nin 2004 seçimlerinden sonra Gürcistan ve ayrılıkçı bölgeleri arasındaki kaynama çatışması ön plana çıkmıştı. 2004 yılının ortalarında Saakashvili, Ajaria'nın özerk cumhuriyetini başarıyla iktidardan zorlamasına ve bu cumhuriyeti merkezi hükümet kontrolüne geri döndürmesine rağmen, Abhazya ve Güney Osetya topraklarında düşmanlıklar devam etti. Saakashvili tarafından 2005 yılında Gürcistan devleti içinde Güney Osetya'nın özerkliğini tartışmak için yapılan teklifler reddedildi ve 2006'nın sonlarında bölge resmi olmayan bir referandum yoluyla bağımsızlık arzusunu yineledi. Devam eden çatışma, Gürcistan'ın Gürcistan'ın ayrılıkçılara destek sağlamakla suçladığı komşu Rusya ile gergin ilişkisini de şiddetlendirdi.

Ağustos 2008'de Gürcistan yerel ayrılıkçı savaşçıların yanı sıra bölgede Rus vatandaşlarını ve barışı koruma birliklerini savunmak amacıyla belirtilen sınırı aşan Rus güçleri ile Güney Osetya ile çatışma hızla arttı. İlk salgını takip eden günlerde, Rus kuvvetleri hızla Güney Osetya başkenti Tskhinvali'nin kontrolünü ele geçirdiğinde Gürcistan bir savaş hali ilan etti; Rus güçleri Gürcistan'ın kuzeybatısındaki Abhazya'nın ayrılıkçı bölgesinden geçtikçe şiddet ülkenin başka yerlerinde yayılmaya devam etti. Gürcistan ve Rusya, Rus kuvvetlerinin geri çekilmesi çağrısında bulunan bir Fransız aracılı ateşkes imzaladı, ancak gerginlikler devam etti. Rusya'nın Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığını daha sonra tanıması Gürcistan tarafından kınandı ve uluslararası toplumun diğer üyelerinden gelen eleştirilerle karşılaştı. Rusya ile olan düşmanlıklarının ortasında, Gürcistan BDT'den çekilme niyetini açıkladı ve diğer üye devletleri de aynı şekilde yapmaya çağırdı; Ertesi yıl Gürcistan resmi olarak dernekten çekildi.

Saakaşvili, 2009 yılında siyasi gerginliklerin artmasıyla iç zorluklarla karşılaşmaya devam etti. Muhalefet partileri Saakaşvili'yi istifa etmeye çağırdı ve Nisan ayında bir dizi günlük gösteri başlatıldı. Saakaşvili reformlarda artış sözü verdi ve Mayıs 2010'da erken seçim yapılması çağrısında bulundu ancak istifa etmeyi reddetti. Her ne kadar baharın günlük protestoları azalsa da, 2009 yılının sonuna doğru yeni gösteriler başlatıldı ve Saakaşvili'nin siyasi gerginlik azalmaya devam ettiği için istifa çağrıları devam etti.

Gürcü Rüyası hükümeti

2012 yılında Saakaşvili'nin UNM'si yeni kurulan muhalefet koalisyonu Gürcistan Rüyası'ndan (GD) milyarder Bidzina Ivanishvili liderliğindeki bir zorlukla karşılaştı. Anketler BM Parlamentosu'nun Ekim ayında yapılacak parlamento seçimlerinden birkaç hafta önce güçlü bir liderlik göstermesine rağmen, Gürcü hapishane gardiyanlarının dövüldüğünü ve cinsel tacizde bulunan mahkumları yaygın bir öfke uyandırdığı videoların serbest bırakılmasıyla partinin konumu Eylül ayı sonlarında hasar gördü. Ön seçim sonuçları GD koalisyonu için büyük bir zafer gösterdiğinde, 2013'teki görev süresinin sonuna kadar cumhurbaşkanı olarak göreve başlayan Saakashvili, partisinin yenilgisini kabul etti ve Ivanishvili'nin başbakan olma hakkını kabul etti. GD hızlı bir şekilde eski hükümet ve muhalefet yetkililerini yolsuzluk iddiaları hakkında soruşturmaya ve tutuklamaya başladı. Saakaşvili'nin görev süresi 2013'te sona erdiğinde, ülkeyi de araştırılacağı tehditler altında terk etti.

Sonraki birkaç yıl, cumhurbaşkanından başbakana genel bir güç değişimi yaşadı. Bazı yetkileri başkanlıktan başbakana aktaran bir dizi anayasal değişiklik, GD üyesi Giorgi Margvelashvili'nin başkan seçilmesinin ardından 2013 yılında yürürlüğe girdi. 2017'de bir başka anayasa reformu, seçim sistemini bir başkanlık sisteminden uzağa ve orantılı bir parlamenter sisteme dönüştürdü. Seçim sistemindeki değişiklik 2024'te gerçekleşecekti.

Ivanishvili, 2013 cumhurbaşkanlığı seçimlerinden kısa bir süre sonra başbakanlıktan istifa etti, ancak o ve GD takip eden yıllarda önemli bir güç kullanmaya devam etti. Daha sonra başbakanların arkasındaki ipleri çektiğine inanılıyordu. 2015 yılında açıklama yapmadan istifa eden halefi Irakli Garibashvili'yi bizzat seçti. Bir sonraki başbakan Giorgi Kvirikashvili, Ivanishvili (sadece aylar önce parti başkanı olmuştu) ile düştükten sonra istifa ettiğinde 2018'e kadar görev yaptı. Kvirikashvili yerine Mamuka Bakhtadze girdi. 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki ikinci turdan bir kaç gün önce Bakhtadze, Ivanishvili tarafından yönetilen bir yardım kuruluşunun 600.000 Gürcünün borçlarını alacağını açıkladı. Bağımsız olarak çalışan ama GD tarafından desteklenen Salome Zurabishvili, yüzde 59 oyla ikinci turu kazandı ve bir sonraki başkan olacaktı.

Haziran 2019'da, Gürcistan parlamento binası Ortodoks Hıristiyan ülkelerinden uluslararası bir yasa koyucu konferansına ev sahipliği yaparken, Rus bir yasa koyucu parlamento başkanının koltuğundan bir konuşma yaptı. Rusya'nın Gürcistan'ı işgalinden ve Abhazya ile Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanımasından bu yana on yıldan fazla bir süredir, sahne protesto için sokaklara çıkan Gürcüler'i öfkelendirdi. İçişleri Bakanı Giorgi Gakharia'nın emrettiği protestocuların acımasızca dağıtılmasından sonra, iktidar partisini hedef alarak istifa ve seçim reformu talep eden protestolar da oldu. Bazı üst düzey istifalar ve orantılı seçim sistemine geçiş de dahil olmak üzere bu taleplerin bazıları kabul edildi, ancak protestolar haftalarca sürdü. Eylül ayında Bakhtadze, başbakanlık görevini yerine getirdiğini söyleyerek istifa etti. Ivanishvili onun yerine Gakharia'yı aday gösterdi ve krizleri yönetme yeteneği için selamladı. Gakharia hükümeti birkaç gün sonra meclis tarafından onaylandı, ancak muhalefet oylamayı boykot etti.